Mục đích của định vị sản phẩm
Định vị sản phẩm đóng vai trò quan trọng trong chiến lược marketing của doanh nghiệp, mang lại nhiều lợi ích thiết thực, có thể tóm gọn thành 4 mục đích chính sau:
Tạo dựng vị thế độc đáo cho sản phẩm
Định vị sản phẩm giúp doanh nghiệp xác định và xây dựng vị trí riêng biệt cho sản phẩm trong tâm trí khách hàng, giúp họ dễ dàng phân biệt và ghi nhớ sản phẩm so với các đối thủ cạnh tranh. Nhờ vậy, sản phẩm sẽ không bị chìm trong "biển" sản phẩm đa dạng trên thị trường, thu hút sự chú ý và tạo ấn tượng mạnh mẽ với khách hàng tiềm năng.
Ví dụ: Dove được định vị là xà phòng dành cho phụ nữ, mang lại vẻ đẹp tự nhiên và sự tự tin cho họ, khác biệt hoàn toàn so với các sản phẩm xà phòng thông thường chỉ tập trung vào việc làm sạch da.
Hướng dẫn hoạt động marketing hiệu quả
Khi đã xác định rõ vị trí sản phẩm, doanh nghiệp sẽ có cơ sở để xây dựng các chiến lược marketing phù hợp và hiệu quả. Thông điệp marketing, kênh truyền thông, chương trình khuyến mãi,... đều cần được điều chỉnh để phù hợp với hình ảnh và giá trị mà doanh nghiệp muốn truyền tải đến khách hàng mục tiêu.
Ví dụ: Với định vị là thương hiệu bia cao cấp, Heineken sẽ tập trung vào các kênh truyền thông sang trọng như truyền hình, tạp chí thời trang, tổ chức các sự kiện đẳng cấp,... thay vì quảng cáo trên truyền hình đại chúng như các thương hiệu bia bình dân.
Tăng khả năng nhận diện thương hiệu
Sản phẩm được định vị rõ ràng sẽ giúp khách hàng dễ dàng nhận biết và ghi nhớ thương hiệu. Khi nhắc đến sản phẩm, khách hàng sẽ nghĩ ngay đến những giá trị và lợi ích mà sản phẩm mang lại, từ đó tăng khả năng liên tưởng đến thương hiệu.
Ví dụ: Khi nhắc đến xe máy tay ga, khách hàng sẽ nghĩ ngay đến Honda - thương hiệu xe máy uy tín với nhiều dòng xe đa dạng, phù hợp với mọi nhu cầu.
Tăng cường lòng trung thành của khách hàng
Khách hàng hiểu rõ giá trị và lợi ích mà sản phẩm mang lại sẽ có xu hướng gắn bó và trung thành với thương hiệu hơn. Họ sẽ tin tưởng vào chất lượng sản phẩm và sẵn sàng mua lại sản phẩm trong tương lai, đồng thời giới thiệu sản phẩm cho bạn bè và người thân.
Ví dụ: Các tín đồ Apple luôn trung thành với thương hiệu iPhone bởi họ đánh giá cao chất lượng, thiết kế và hệ sinh thái sản phẩm của Apple.
Yếu tố ảnh hưởng đến định vị sản phẩm
Yếu tố ảnh hưởng tới Product Positioning
Việc định vị sản phẩm thành công phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm cả yếu tố nội sinh và yếu tố ngoại sinh. Dưới đây là một số yếu tố chính ảnh hưởng đến định vị sản phẩm:
Yếu tố nội sinh
Yếu tố nội sinh là những yếu tố xuất phát từ bên trong chính doanh nghiệp, sản phẩm đó. Những yếu tố này có bản chất khách quan, độc lập và chịu ảnh hưởng bởi sự phát triển nội bộ của công ty.
-
Đặc điểm sản phẩm: Bao gồm tính năng, chất lượng, kiểu dáng, mẫu mã, thương hiệu,... của sản phẩm. Đây là yếu tố quan trọng nhất ảnh hưởng đến định vị sản phẩm, vì nó quyết định giá trị và lợi ích mà sản phẩm mang lại cho khách hàng.
-
Giá cả: Mức giá bán sản phẩm cũng ảnh hưởng đến định vị sản phẩm. Sản phẩm có giá cao thường được định vị ở phân khúc cao cấp, hướng đến khách hàng có thu nhập cao, trong khi sản phẩm giá rẻ thường được định vị ở phân khúc bình dân, hướng đến khách hàng có thu nhập trung bình hoặc thấp.
-
Phân khúc khách hàng: Doanh nghiệp cần xác định rõ phân khúc khách hàng mục tiêu mà mình hướng đến để định vị sản phẩm phù hợp. Khách hàng ở các phân khúc khác nhau sẽ có nhu cầu và mong muốn khác nhau, do đó cần điều chỉnh định vị sản phẩm cho phù hợp.
-
Chiến lược marketing: Chiến lược marketing của doanh nghiệp cũng ảnh hưởng đến định vị sản phẩm. Các thông điệp truyền thông, kênh phân phối, chương trình khuyến mãi,... đều cần được điều chỉnh để phù hợp với hình ảnh và giá trị mà doanh nghiệp muốn truyền tải đến khách hàng mục tiêu.
Ví dụ: Điện thoại iPhone được định vị ở phân khúc cao cấp với mức giá cao, hướng đến khách hàng có thu nhập cao và yêu thích công nghệ. Hay Xe máy Honda Wave Alpha được định vị ở phân khúc bình dân với mức giá rẻ, hướng đến khách hàng có thu nhập trung bình hoặc thấp, đề cao tính tiết kiệm nhiên liệu và độ bền bỉ.
Yếu tố ngoại sinh
Đây là những yếu tố tác động đến hệ thống từ bên ngoài, không nằm trong tầm kiểm soát của hệ thống, bao gồm:
-
Đối thủ cạnh tranh: Doanh nghiệp cần nghiên cứu các đối thủ cạnh tranh trên thị trường để xác định vị trí của họ và định vị sản phẩm của mình một cách khác biệt.
-
Xu hướng thị trường: Doanh nghiệp cần theo dõi các xu hướng thị trường để điều chỉnh định vị sản phẩm cho phù hợp với nhu cầu và mong muốn của khách hàng.
-
Điều kiện kinh tế: Điều kiện kinh tế cũng ảnh hưởng đến định vị sản phẩm. Trong thời kỳ kinh tế khó khăn, khách hàng thường có xu hướng ưu tiên các sản phẩm giá rẻ, do đó doanh nghiệp cần điều chỉnh định vị sản phẩm cho phù hợp.
-
Chính sách của chính phủ: Các chính sách của chính phủ về thuế, phí, tiêu chuẩn sản phẩm,... cũng có thể ảnh hưởng đến định vị sản phẩm.
Ví dụ: Khi các đối thủ cạnh tranh trên thị trường tung ra các sản phẩm mới với mức giá rẻ hơn, doanh nghiệp cần điều chỉnh giá bán hoặc nâng cấp tính năng sản phẩm để duy trì vị thế cạnh tranh.
Ngoài ra, một số yếu tố khác cũng có thể ảnh hưởng đến định vị sản phẩm như văn hóa, phong tục tập quán, sở thích của khách hàng,... Doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ lưỡng các yếu tố này để có thể đưa ra chiến lược định vị sản phẩm hiệu quả nhất.
5 Chiến lược định vị sản phẩm
Để giúp doanh nghiệp xây dựng vị trí độc đáo cho sản phẩm trong tâm trí khách hàng, thu hút khách hàng tiềm năng và tăng doanh số bán hàng, 5 chiến lược định vị sản phẩm sau đây sẽ được phân tích chi tiết:
Định vị theo đặc tính sản phẩm
Chiến lược này tập trung vào những điểm nổi bật, khác biệt của sản phẩm so với các đối thủ cạnh tranh. Doanh nghiệp sẽ nhấn mạnh vào các tính năng, chất lượng, công nghệ, thiết kế,... độc đáo của sản phẩm để thu hút sự chú ý của khách hàng.
Ví dụ: Dòng xe máy SH của Honda được định vị là dòng xe tay ga cao cấp với thiết kế sang trọng, động cơ mạnh mẽ và nhiều tính năng tiên tiến.
Định vị theo giá cả
Chiến lược này tập trung vào việc so sánh giá cả sản phẩm với các sản phẩm tương tự trên thị trường. Doanh nghiệp có thể định vị sản phẩm ở mức giá cao cấp, trung bình hoặc bình dân để thu hút các phân khúc khách hàng khác nhau.
Ví dụ: Hãng thời trang Zara được định vị là thương hiệu thời trang bình dân với mức giá cạnh tranh, phù hợp với giới trẻ.
Định vị theo chất lượng
Chiến lược này tập trung vào việc nhấn mạnh chất lượng cao cấp của sản phẩm. Doanh nghiệp sẽ sử dụng các nguyên liệu cao cấp, quy trình sản xuất tiên tiến và dịch vụ khách hàng tốt để tạo dựng niềm tin và sự tin tưởng của khách hàng đối với sản phẩm.
Ví dụ: Dòng xe Mercedes-Benz được định vị là dòng xe ô tô cao cấp với chất lượng vượt trội, độ an toàn cao và dịch vụ khách hàng chuyên nghiệp.
Định vị theo mục đích sử dụng
Chiến lược này tập trung vào việc nhấn mạnh những lợi ích mà sản phẩm mang lại cho khách hàng trong các tình huống sử dụng cụ thể. Doanh nghiệp sẽ hướng đến các nhóm khách hàng có nhu cầu sử dụng sản phẩm cho mục đích cụ thể và truyền tải thông điệp marketing phù hợp.
Ví dụ: Dòng sữa Enfa được định vị là dòng sữa dành cho trẻ em với công thức dinh dưỡng giúp phát triển trí não và thể chất.
Định vị theo đối thủ cạnh tranh
Chiến lược này tập trung vào việc so sánh sản phẩm với các đối thủ cạnh tranh trên thị trường. Doanh nghiệp có thể định vị sản phẩm là sản phẩm tốt hơn, rẻ hơn hoặc khác biệt so với các sản phẩm khác.
Ví dụ: Dòng xe máy Air Blade của Yamaha được định vị là dòng xe tay ga thể thao dành cho nam giới trẻ tuổi với thiết kế mạnh mẽ, cá tính, động cơ mạnh mẽ và nhiều tính năng tiên tiến.
Ví dụ về định vị sản phẩm
Để minh họa cho việc áp dụng các chiến lược định vị sản phẩm hiệu quả, bài viết sẽ phân tích chi tiết 3 ví dụ về định vị sản phẩm thành công của các thương hiệu nổi tiếng trên thế giới:
Apple
Cửa hàng Apple tại Nhật Bản
Apple nổi tiếng với chiến lược định vị sản phẩm theo chất lượng và đổi mới. Hãng tập trung vào việc cung cấp các sản phẩm cao cấp với thiết kế tinh tế, hiệu năng mạnh mẽ và trải nghiệm người dùng mượt mà. Apple luôn tiên phong trong việc áp dụng các công nghệ mới và tạo ra những sản phẩm mang tính đột phá, góp phần tạo dựng hình ảnh thương hiệu sang trọng, đẳng cấp và dành cho những người dùng sành điệu, có thu nhập cao.
Điển hình cho chiến lược này là các sản phẩm chủ lực của Apple như:
-
iPhone: Dòng điện thoại thông minh cao cấp với thiết kế sang trọng, hệ điều hành iOS mượt mà và camera chụp ảnh sắc nét.
-
MacBook: Dòng máy tính xách tay cao cấp với hiệu năng mạnh mẽ, thiết kế mỏng nhẹ và thời lượng pin dài.
-
iPad: Dòng máy tính bảng đa năng với màn hình lớn, hiệu năng mạnh mẽ và nhiều tính năng tiện ích.
Chiến lược định vị này đã giúp Apple gặt hái được nhiều thành công vang dội. Hãng trở thành một trong những công ty công nghệ giá trị nhất thế giới, thu hút được lượng lớn khách hàng trung thành, sẵn sàng chi trả mức giá cao cho các sản phẩm của hãng.
Nike
Cửa hàng Nike tại Trung Quốc
Nike đã khẳng định vị thế của mình trong ngành hàng thể thao nhờ chiến lược định vị sản phẩm theo lợi ích và cảm hứng. Hãng tập trung vào việc truyền tải thông điệp về tinh thần thể thao, sự nỗ lực, vượt qua giới hạn và chiến thắng qua các sản phẩm của mình.
Hình ảnh của những vận động viên nổi tiếng và những câu chuyện truyền cảm hứng được sử dụng một cách hiệu quả trong các chiến dịch quảng cáo của Nike, thu hút sự chú ý và tạo dựng niềm tin của khách hàng. Hãng xây dựng hình ảnh thương hiệu năng động, mạnh mẽ, phù hợp với những người đam mê thể thao, từ đó tạo được sự kết nối sâu sắc với đối tượng khách hàng mục tiêu.
Chiến lược này được thể hiện rõ ràng qua các sản phẩm chủ lực của Nike:
-
Giày dép Nike: Định vị là sản phẩm giúp người dùng nâng cao hiệu suất thể thao và đạt được mục tiêu của mình.
-
Quần áo thể thao Nike: Định vị là sản phẩm mang đến sự thoải mái, linh hoạt và hỗ trợ tối ưu cho người tập luyện.
-
Phụ kiện thể thao Nike: Định vị là sản phẩm giúp người dùng tập luyện hiệu quả và an toàn hơn.
Coca-Cola
Quảng cáo Coca Cola tại bến xe bus
Coca-Cola đã gặt hái được thành công vang dội nhờ chiến lược định vị sản phẩm theo lợi ích và cảm xúc. Hãng tập trung vào việc truyền tải thông điệp về niềm vui, sự trẻ trung, năng động và hạnh phúc qua các sản phẩm của mình.
Hình ảnh và âm nhạc bắt tai được sử dụng trong các chiến dịch quảng cáo của Coca-Cola đã thu hút sự chú ý của khách hàng một cách hiệu quả. Hãng tạo dựng hình ảnh thương hiệu gần gũi, thân thiện và phù hợp với mọi lứa tuổi, từ đó tạo được sự kết nối mạnh mẽ với người tiêu dùng.
Chiến lược này được thể hiện rõ ràng qua các sản phẩm chủ lực của Coca-Cola:
-
Nước ngọt Coca-Cola: Định vị là thức uống giải khát mang đến sự sảng khoái, vui vẻ và năng động.
-
Coca-Cola Zero Sugar: Định vị là thức uống giải khát dành cho những người quan tâm đến sức khỏe nhưng vẫn muốn tận hưởng hương vị thơm ngon của Coca-Cola.
-
Sprite: Định vị là thức uống giải khát có vị chua thanh mát, phù hợp cho những ngày nóng bức.
Qua bài viết trên, hi vọng Vinalink Academy đã giải đáp cho bạn câu hỏi định vị sản phẩm là gì và ứng dụng của yêu tố này trong các doanh nghiệp. Định vị sản phẩm là hành trình mang tính chiến lược, giúp doanh nghiệp tạo dựng vị thế độc đáo cho sản phẩm trong tâm trí khách hàng, từ đó thu hút khách hàng, gia tăng doanh thu và dẫn đến thành công lâu dài.